Dobre, choć zróżnicowane tempo sprzedaży na rynku kredytów i pożyczek pozabankowych – wynika z danych Biura Informacji Kredytowej (BIK) za I półrocze 2025 r. Wartość nowych zobowiązań zaciągniętych w I półroczu br. wyniosła 139 mld zł, co oznacza wzrost 13% r/r. Dodatnia dynamika liczby i wartości dotyczyła udzielonych przez banki kredytów gotówkowych, a także pozabankowych pożyczek gotówkowych i celowych (ratalnych). Szybko rozwijającym się segmentem finansowania konsumenckiego stają się płatności odroczone (BNPL). Sprzedaż kredytów ratalnych wyhamowała. Impulsem dla rynku w II półroczu br. będą kolejne obniżki stóp procentowych.
Korzystne warunki makroekonomiczne – niższa inflacja, spadające stopy procentowe, dalsze wzrosty wynagrodzeń i stabilna sytuacja na rynku pracy – wyraźnie pobudzają aktywność kredytową w Polsce. Największymi beneficjentami tej sytuacji są kredyty gotówkowe, pożyczki gotówkowe z firm pożyczkowych oraz segment BNPL, podczas gdy tradycyjne kredyty ratalne wyhamowały po dynamicznych wzrostach w poprzednich latach .
Kredyty gotówkowe – spadające stopy procentowe i rosnące wynagrodzenia oraz konsolidacje „uwalniające” zdolność kredytową pozwalają na zaciąganie kredytów na coraz wyższe kwoty
W pierwszym półroczu 2025 r. wartość kredytów gotówkowych wzrosła o 32% r/r, osiągając 58,3 mld zł. Liczba udzielonych kredytów zwiększyła się o 23%, co wskazuje na rosnące zainteresowanie finansowaniem wysokokwotowym. Kredyty powyżej 100 tys. zł zanotowały wzrost o 48,8%, a konsolidacje odpowiadały za 32,1 mld zł – ponad połowę całkowitej sprzedaży. Główną korzyścią konsolidacji dla konsumentów jest obniżenie kosztów obsługi kredytu.
- Wysoka liczba i wartość kredytów gotówkowych to efekt rosnącego popytu na większe wydatki. Co trzecia osoba zaciągająca kredyt gotówkowy w ciągu ostatnich 12 miesięcy przeznaczyła środki na bieżące potrzeby lub remont nieruchomości. Wśród trzech najczęstszych celów kredytowania znalazły się także usługi medyczne (18%) - wyjaśnia dr hab. Waldemar Rogowski, główny analityk Grupy BIK.
Ożywienie w segmencie pozabankowych pożyczek gotówkowych
W pierwszym półroczu 2025 roku liczba pożyczek gotówkowych wzrosła o 16,1% w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego, a ich wartość aż o 29,1%. Za dynamicznym wzrostem pożyczek gotówkowych stoją motywacje konsumenckie, podobne jak w przypadku kredytów gotówkowych.
- Jedna trzecia pożyczkobiorców posiłkuje się pożyczką gotówkową na pokrycie kosztów życia. Jak bowiem twierdzi 43% Polaków, ich miesięczne wydatki przewyższają dochody. Co piąty respondent przyznał, że pożyczkę zaciągnął w celu spłaty wcześniejszego zobowiązania – wskazuje prof. Rogowski i dodaje, że z punktu widzenia społeczno-gospodarczego powoduje to, że część pożyczkobiorców stale korzysta z finansowania zewnętrznego, które staje się nieodłącznym elementem ich budżetu domowego.
BNPL - szybko rozwijający się segment finansowania konsumenckiego
W pierwszym półroczu 2025 r. wartość nowo udzielonych płatności odroczonych (BNPL) wyniosła 6,3 mld zł. Największy udział w rynku mają instytucje pożyczkowe (52%), podczas gdy banki odpowiadają za 27%, a 21% klientów korzysta z obu dostawców tego typu usług. Aż 74,1% transakcji spłacanych jest w okresie bezodsetkowym, a 25,9% rozkładanych na raty. Z BNPL aktywnie korzysta 1,48 mln osób, a łącznie z tej formy finansowania skorzystało już 2,86 mln klientów, realizując 130 mln transakcji.
Coraz częściej płatności odroczone wykorzystywane są przy większych zakupach — w pierwszym półroczu 2025 r. najszybszy wzrost odnotowano w transakcjach powyżej 1 tys. zł. Choć liczbowo stanowiły one jedynie 1,7% wszystkich operacji, to odpowiadają one aż za 15,7% całkowitej wartości – co pokazuje ich rosnące znaczenie w strukturze rynku.
Płatności odroczone pełnią również ważną funkcję społeczną – wprowadzają młodych ludzi do świata finansów i kredytów.
- Aż 55% użytkowników BNPL będących nowymi klientami na rynku kredytowym to osoby poniżej 24. roku życia, zatem ta forma płatności odroczonych często stanowi pierwszy krok w budowaniu historii kredytowej. Aż 10,6% klientów BNPL to osoby wcześniej nieobecne na rynku kredytowym. To pokazuje, że BNPL nie tylko odpowiada na potrzeby współczesnych konsumentów, ale także aktywnie kształtuje przyszłość rynku finansowego w Polsce. Zwłaszcza, że liczba aktywnych kredytobiorców w Polsce spada. W porównaniu z końcem 2020 roku liczba klientów korzystających z pożyczek i kredytów zmniejszyła się obecnie już o ponad pół miliona, do poziomu 14,8 mln osób – tłumaczy Sławomir Nosal, kierownik Zespołu Analiz Business Intelligence, BIK.
Stabilny trend w kredytach mieszkaniowych – szansa na przyspieszenie
Rośnie zainteresowanie kredytami mieszkaniowymi, szczególnie w ujęciu wartościowym. Mimo niewielkiego wyhamowania dynamiki (-2%), segment ten utrzymał wysoką wartość sprzedaży na poziomie 45,9 mld zł. To może świadczyć o stabilnym popycie na rynku nieruchomości, wspieranym przez niższe koszty finansowania.
- Ocena rynku kredytów mieszkaniowych w I półroczu 2025 r. wymaga uwzględnienia efektu bazy – po skorygowaniu danych z 2024 r. o kredyty z programu BK 2%, dynamika akcji kredytowej wyniosłaby +40,4%, a nie -1,7%. Konsolidacje i refinansowania stanowiły w pierwszym półroczu br. stabilne 14% wartości, co wskazuje, że obniżka stóp nie przełożyła się na wzrost refinansowań. Coraz większą rolę odgrywają kredytobiorcy z zagranicy – ich udział w zadłużeniu osiągnął rekordowe 8%, z dominacją obywateli Ukrainy i Białorusi. Największą aktywność kredytową odnotowano w miastach powyżej 500 tys. mieszkańców (13,5 mld zł). Jedyny wzrost dotyczył kredytów wysokokwotowych (powyżej 600 tys. zł), niezaburzonych wpływem programu BK 2% - komentuje prof. Rogowski
Zakupy na raty – głównie na kwoty powyżej 10 tys. zł
Pogłębia się tendencja spadkowa w kredytach ratalnych. Skala transakcji zmniejszyła się o jedną czwartą r/r, a wartość spadła o 9%. Może to wynikać z przesunięcia preferencji konsumentów w stronę bardziej elastycznych form finansowania na platformach zakupowych w internecie.
- Po kilku latach prosperity segment kredytów ratalnych – jako jedyny z dodatnią dynamiką w pandemicznym 2020 roku i w kolejnych latach utrzymujący wzrostową tendencję – obecnie wyraźnie wyhamował. Z jednej strony to efekt spadku atrakcyjności ofert 0% w warunkach spadających stóp procentowych oraz ostrożniejszego podejścia konsumentów do wydatków, co potwierdzają dane o sprzedaży detalicznej. Z drugiej – wpływ mają zmiany preferencji płatniczych konsumentów, kupujących na niskie kwoty z odroczonym terminem spłaty – zaznacza główny analityk Grupy BIK.
Pozytywny trend w jakości: lepsza spłacalność kredytów w ostatnich 12 miesiącach
Pomimo wciąż wysokiego poziomu stóp procentowych, jakość obsługi większości rodzajów kredytów i pożyczek przez gospodarstwa domowe poprawiła się w I półroczu 2025 roku.
Największa poprawa spłacalności nastąpiła w segmencie gotówkowych pożyczek pozabankowych, w których szkodowość spadła o 5,2 punktu procentowego oraz bankowych kredytów gotówkowych, gdzie spadek opóźnień powyżej 90 dni wyniósł 1,4 punktu procentowego.
Z terminową spłatą nadal bardzo dobrze radzą sobie kredytobiorcy mieszkaniowi, posiadający kredyt złotówkowy. W ich przypadku wskaźnik udziału kredytów opóźnionych powyżej 90 dni wyniósł 4,0% na koniec czerwca 2025 roku, pozostał na tym samym poziomie co w czerwcu zeszłego roku.
Perspektywy na II półrocze 2025 r. – niższa akcja kredytowa tylko w kredytach ratalnych
Wzrost PKB w Polsce – jeden z najwyższych w UE – w połączeniu z niskim bezrobociem, rosnącymi realnymi wynagrodzeniami oraz potencjałem dalszych obniżek stóp procentowych tworzy korzystne warunki dla rynku kredytowego. Otoczenie makroekonomiczne sprzyja poprawie zdolności kredytowej i wzrostowi akcji kredytowej, szczególnie w segmencie kredytów mieszkaniowych.
Stopy procentowe pozostają jednym z kluczowych czynników wpływających na wartość akcji kredytowej w segmencie kredytów mieszkaniowych. Dlatego też nie byłoby zaskoczeniem, jeżeli akcja kredytowa przekroczy dotychczasowe prognozy.
Zainteresowanie kredytami gotówkowymi utrzyma tempo z maja i czerwca br., będzie więc niższe niż w pierwszych miesiącach roku, co w konsekwencji obniży w całym 2025 r. dynamikę w relacji do dynamiki z pierwszego półrocza w drugim półroczu br. Przewidujemy więc stabilizację
Stabilny wzrost na rynku pożyczek pozabankowych zarówno w pożyczkach gotówkowych, jak i ratalnych (celowych) będzie napędzany rosnącymi potrzebami gospodarstw domowych oraz preferencjami elastycznych form finansowania.
W przypadku kredytów ratalnych, przewidywana jest kontynuacja spadku akcji kredytowej. Ten trend idzie w parze z niepewnością gospodarczą, uwzględnia umiarkowane podejście do konsumpcji, wyrażonej w spowolnionej dynamice polskiej sprzedaży detalicznej.
***
Zapraszamy do lektury oraz po więcej szczegółowych informacji: w prezentacji oraz w cyklicznych publikacjach: Newsletter kredytowy i Newsletter o rynku pożyczkowym.
