Analizy rynkowe

Analizy trendów rynkowych prezentują wybrane najważniejsze cechy rynku kredytowo-pożyczkowego w Polsce. Eksperci z Departamentu Business Intelligence BIK komentują i wyjaśniają zjawiska obejmujące kredyty dla gospodarstw domowych w trzech ujęciach: akcji kredytowej (sprzedaży), poziomu zadłużenia (portfel kredytowy) oraz wymiaru klienta (geograficznym). Analizy ilustrują istotne i aktualne trendy w tych trzech ujęciach i przekrojach. 

Wizualizacja danych w formule wykresów, zamieszczonych w interaktywnej platformie Tableau umożliwia samodzielną analizę oraz wyciąganie ciekawych wniosków. W celu skorzystania z danych źródłowych oraz pozyskania indywidualnego komentarza eksperckiego, zapraszamy do kontaktu z Biurem prasowym BIK. 

W celu poprawnego wyświetlania okna Tableau, musisz zezwolić w swojej przeglądarce internetowej na pliki cookie innych firm (Third-party cookies).

W grudniu 2024 r. w porównaniu z grudniem 2023roku banki i SKOK-i udzieliły więcej kredytów gotówkowych oraz wydały więcej kart kredytowych. Mniej udzielonych zostało kredytów mieszkaniowych oraz kredytów ratalnych . Również w ujęciu wartościowym przyznały wyższą wartość kredytów gotówkowych i limitów kartowych . Spadła wartość udzielonych kredytów ratalnych. Brak nowego programu wsparcia, najwyższe w UE oprocentowanie oraz wysoka baza z grudnia ub.r. spowodowały spadek akcji kredytowej w kredytach mieszkaniowych także w ujęciu wartościowym.

Grudniowy poziom akcji kredytowej pokazuje kontynuację bardzo dobrej koniunktury na rynku kredytów gotówkowych zarówno w ujęciu liczbowym, jak i wartościowym. Zadyszki zarówno w ujęciu liczbowym jak i wartościowym dostały natomiast kredyty ratalne. Wiąże się to z dużym spadkiem liczby udzielonych kredytów niskokwotowych (do 1 tys. zł). Ciekawą sytuację obserwujemy na rynku kredytów mieszkaniowych. W grudniu 2024 roku banki udzieliły mniej o 28,9% kredytów hipotecznych w porównaniu do grudnia 2023 roku a wartościowo, kredyty mieszkaniowe zanotowały niewiele niższy spadek o 27,4%, co wynika z wyższej dynamiki wysokokwotowych kredytów mieszkaniowych. Należ jednak pamiętać, że w grudniu 2023 r. udzielane były kredyty z puli BK2%.

W segmencie kredytów gotówkowych – co można było zaobserwować przez cały 2024 r., wyraźniej rośnie wartość akcji kredytowej niżeli liczba udzielanych kredytów. Klienci zaciągnęli ich w grudniu na kwotę o 46,3% wyższą niż rok wcześniej. Związane jest to z faktem, że wyższe dynamiki odnotowujemy w kredytach wysokokwotowych, czyli zobowiązaniach zaciąganych na ponad 50 tys. zł.

Karty kredytowe cieszą się ponownie popularnością i w całym 2024 r. są na plusie – w porównaniu z analogicznym okresem 2023 roku wzrosła ich liczba o 3,4% i wartość o 15,2%. W warunkach nadal wysokiej inflacji korzystanie z okresu bezodsetkowego oferowanego przez ten produkt kredytowy stało się dla klientów dużo bardziej opłacalne niż wcześniej przy niskiej inflacji.

dr hab. Waldemar Rogowski
Główny Analityk

760 mld zł w portfelu

Łączne zadłużenie gospodarstw domowych na koniec grudnia 2024 r. z tytułu wszystkich produktów kredytowych (kredytów, limitów, pożyczek pozabankowych) wyniosło 760 mld zł.
W strukturze wartościowej portfela wyraźnie dominują kredyty mieszkaniowe, stanowiące 69% wartości całego portfela, z zadłużeniem wynoszącym 524,3 mld zł. Jest to zjawisko naturalne, zważywszy na dużo dłuższy okres ich spłaty w porównaniu z pozostałymi rodzajami zobowiązań. Wartość rocznych spłat zazwyczaj jest kompensowana nową akcją kredytową. Ponadto część portfela stanowią kredyty wyrażone w walutach obcych, co przy deprecjacji złotówki zwiększa wartość zadłużenia. Kredyty gotówkowe stanowią 22,8% wartości portfela. Udział obu produktów w łącznym zadłużeniu polskich gospodarstw domowych wynosi aż 92%. Mamy więc bardzo dużą koncentrację produktową zadłużenia Polaków. Można powiedzieć, że polskie gospodarstwa domowe finansują potrzeby mieszkaniowe korzystając z długoterminowego kredytu mieszkaniowego, a potrzeby konsumpcyjne związane z finansowaniem bieżących potrzeb – kredytem gotówkowym. W relacji do PKB zadłużenie hipoteczne to około 15%, co daje nam miejsce poza pierwszą 20 krajów UE, natomiast z tytułu kredytów konsumpcyjnych (gotówkowych i ratalnych) jest na poziomie ok. 6% PKB, co daje nam miejsce w czołówce krajów UE. Udział wartości zobowiązań opóźnionych w spłacie ponad 90 dni wynosi 5,6% w porównaniu do 5,9% zanotowanych na koniec 2023 r.

Sławomir Grzybek
Dyrektor Departamentu Business Intelligence

Co drugi Polak spłaca pożyczkę lub kredyt

Poziom ukredytowienia Polaków, rozumiany jako liczba osób posiadających zobowiązanie z tytułu zaciągniętego kredytu czy pożyczki w relacji do wszystkich dorosłych Polaków, wynosi obecnie 47,6%. Oznacza to, że prawie co drugi Polak jest obecnie kredyto- czy pożyczkobiorcą. Ciekawym zjawiskiem jest zróżnicowanie regionalne ukredytowienia. Wyraźnie wyższy poziom mają województwa z północno-zachodniej części kraju, a dużo niższy w rejonie południowo-wschodnim. Najwyższy poziom ukredytowienia mają mieszkańcy województwa dolnośląskiego (51,8%) i lubuskiego (51,7%), natomiast najniższy mieszkańcy województwa świętokrzyskiego (38,8%) i podkarpackiego (39,4%). W większym stopniu wynika to z czynników kulturowych niż ekonomicznych. Północno-zachodnią Polskę charakteryzuje wyższa skłonność do konsumpcji niż południowo-wschodnią część kraju.

Odmienną tendencję obserwujemy, jeżeli chodzi o moralność płatniczą. Najlepiej kredyty spłacają mieszkańcy południowo-wschodniej Polski, najgorzej zaś północno-zachodniej części kraju. Ze wszystkich województw najrzetelniejsi są mieszkańcy podkarpackiego – tylko 4,8% kredytobiorców ma opóźnienia powyżej 90 dni, zaś najmniej rzetelni są mieszkańcy województwa zachodniopomorskiego (8,3%) oraz warmińsko-mazurskiego (8,0%).

Sławomir Nosal
Kierownik Zespołu Analiz Portfelowych

Opracowano przez Departament Business Intelligence w Biurze Informacji Kredytowej S.A.

Informacje statystyczne przedstawione w materiale wynikają z aktualnego stanu bazy danych BIK, która opiera się na danych przekazywanych BIK przez instytucje finansowe. Dane gromadzone w bazie BIK mogą być przedmiotem aktualizacji przez instytucje finansowe, które są ich właścicielami. BIK zastrzega, że taka aktualizacja może obejmować również dane historyczne, objęte już publikowanymi informacjami, co może spowodować zmianę wartości danych historycznych. BIK dokłada wszelkiej staranności, by dane BIK używane do przygotowania opracowania, były kompletne i aktualne, jednakże nie ponosi żadnej odpowiedzialności za decyzje biznesowe podejmowane na podstawie niniejszych informacji.

Informacje prasowe