Kradzież danych to realne zagrożenie, które może mieć wiele poważnych konsekwencji. Przestępcy mogą wykorzystać skradzione dane do zaciągania kredytów, pożyczek, a nawet włamać się na konto bankowe. Niebezpieczeństwo nie kończy się na finansach. Przestępcy mogą także podszywać się pod ofiarę na profilach społecznościowych, w celu kompromitacji lub dopuszczać się innych niemoralnych działań. Miejscem, które często służy oszustom do handlu danymi jest darknet. Jeśli tam trafią nasze dane, warto szybko podjąć działania, które zminimalizują ryzyko ich wykorzystania przez przestępców.
Darknet przywołuje negatywne skojarzenia, zwykle z miejscem nielegalnych transakcji, których przedmiotem często są bazy danych zawierające skradzione dane osobowe. To ukryta część Internetu, niedostępna dla przeciętnego użytkownika i zwykłych wyszukiwarek ze względu na specyficzny sposób dostępu. Wielu z nas może nie zdawać sobie sprawy, że mogą tam trafić skradzione dane tożsamości. Nawet przestrzegając zasad bezpiecznego zachowania w cyberprzestrzeni, nie możemy mieć gwarancji, że nasze dane nie wpadną w ręce oszustów. Dzięki nowej funkcji Alertów BIK możemy dowiedzieć się, że nasze dane pojawiły się w darknecie. Mamy szanse zadziałać.
Ciemne strony Internetu
- Darknet to swego rodzaju podziemie, które szczególnie sprzyja cyberoszustom i rozwojowi przestępczości takiej, jak handel narkotykami, bronią oraz danymi. Na znacznie szerszą skalę niż w zwykłej sieci dochodzi tam do nielegalnych transakcji, w ramach których zleca się rozmaite ataki, kradzieże tożsamości, przełamanie dostępu do wrażliwych informacji. Jednym z poważniejszych zagrożeń w darknecie jest handel danymi osobowymi. Niestety, przestępcy działający tam są bezkarni, bo czują się tam bardziej anonimowo, surfując w wielotorowo zaszyfrowanej sieci niewidzialnej dla większości użytkowników Internetu. Samo wejście na ten „czarny rynek” nie jest bezpieczne, to trochę przypomina zagubienie się w zaułku ciemnej uliczki; w środku każdy nowy adres IP może zwrócić uwagę przestępców i zaszkodzić użytkownikowi - mówi Andrzej Karpiński, szef bezpieczeństwa Grupy BIK.
Czym grozi wyciek danych
Kradzież danych może mieć wiele poważnych konsekwencji. Jedną z nich jest upublicznienie danych osobowych w sieci, w tym także w darknecie, co zwiększa ryzyko naruszeń i prawdopodobieństwo ich wykorzystania w wielu sytuacjach. Przestępcy mogą je użyć do zaciągania kredytów, pożyczek, w celu podpisania umów abonamentowych na telefon czy do zameldowania się w hotelach na cudze nazwisko. Dane to dla złodziei klucz do włamania się do kont swoich ofiar w sklepach internetowych, by bezkarnie w ich imieniu dokonywać zakupów, np. w opcji odroczonej płatności (BNPL). Za pomocą sprytnych chwytów socjotechnicznych cyberprzestępcy podszywają się pod znane marki, banki czy inne instytucje finansowe, aby wyłudzić dodatkowe informacje w celu pozyskania gotówki.
Skutki wyłudzenia danych tożsamości mogą dotknąć też sfery osobistej poszkodowanego. Przestępcy podszywają się pod ofiarę na profilach społecznościowych, prosząc jej znajomych o rzekomą pomoc finansową, co może zrujnować reputację i relacje z bliskimi.
Jak się zabezpieczyć przed wyłudzeniem
Świadomość możliwych zagrożeń związanych z wyciekiem danych to pierwszy krok na rzecz zwiększenia naszego bezpieczeństwa. Warto znać ryzyka, jakie wiążą się z utratą kontroli nad swoimi osobistymi danymi i o konsekwencjach ich publikacji w darknecie. Wycieki danych mogą dotyczyć loginów i haseł, danych osobowych z dowodu osobistego, samego numeru PESEL, a także adresu e-mail i numeru telefonu powiązanego z imieniem i nazwiskiem.
Przed samym wyciekiem danych nikt nie może się uchronić w 100%, ale są narzędzia, dzięki którym dowiemy się, gdy nasze dane wyciekną do darkentu. To pozwoli nam podjąć odpowiednie kroki. Taką funkcję zawierają teraz Alerty BIK.
Nowość: Alerty BIK z funkcją monitorowania darknetu
Od kwietnia br. BIK wprowadził nową usługę monitorowania darknetu*. To innowacyjne rozwiązanie pod kątem każdego ujawnienia danych osobowych, pozwala na szybką reakcję i podjęcie odpowiednich kroków zapobiegawczych.
- Aby zapewnić jeszcze lepszą ochronę naszych Klientów przed wyłudzeniami, wzbogaciliśmy Alerty BIK o kolejną praktyczną usługę. Nowa funkcja to monitorowanie darknetu pod kątem każdego ujawnienia danych. W przypadku ich wykrycia w szarej strefie Internetu, użytkownik Alertu BIK niezwłocznie otrzyma sms. Z jego treści dowie się o wycieku, a po zalogowaniu na swoje konto bik.pl otrzyma więcej szczegółów oraz poradę, co należy zrobić w tej sytuacji. Trzeba mieć świadomość, że wszystko, co jest powiązane z wyciekiem naszych osobistych danych do darknetu, może być niebezpieczne. Warto o tym wiedzieć i zapobiegać ryzyku - wyjaśnia Joanna Charlińska, ekspertka BIK.
Po otrzymaniu alertu o wykryciu naszych danych w darknecie, warto wczytać się w treść smsa i zasięgnąć wskazówek od BIK.
Np. jeśli komunikat dotyczy wycieku konkretnego hasła, trzeba je zmienić. Warto także rozważyć prewencyjnie zmianę innych swoich haseł do poczty e-mail, sklepów online i profili społecznościowych.
Jeśli z sms wynika, że wyciekły dane konta bankowego, należy jak najszybciej zmienić hasło do bankowości elektronicznej i sprawdzić, czy nie było jakichś nieautoryzowanych przez właściciela ruchów na koncie.
Warto także uprzedzić bliskich i znajomych o możliwych próbach podszywania się pod nasze dane za pomocą metod socjotechnicznych.
Skorzystaj, zanim będzie za późno
Z usługi monitorowania darknetu może skorzystać każdy, kto ma konto w BIK i aktywną usługę Alerty BIK - zarówno aktualni użytkownicy, jak i nowi klienci.
Nowa funkcjonalność obejmuje ochroną także osoby, które korzystają z Oferty Rodzinnej BIK. Opiekun rodziny jeszcze lepiej chroni siebie i swoich bliskich przed wyłudzeniami. Identycznie jak w przypadku innych alertów, opiekun otrzyma SMS, gdy dane jego bliskich zostaną ujawnione w darknecie.
Więcej na temat Alertów BIK i nowej funkcjonalności, można znaleźć na bik.pl.
* Dostawcą technologii do przeszukiwania darknetu, świadczącym usługi w ramach Alertów BIK jest firma ComCERT S.A.
