Jak wynika z danych BIK, średnio 20% mikroprzedsiębiorców korzysta z kredytowania bankowego dedykowanego firmom. Na koniec listopada 2015 r., 8 na 10 mikroprzedsiębiorców korzystających z kredytowania firmowego posiadało też kredyt jako osoba prywatna – co ciekawe – 48% ich łącznego zadłużenia wynikało z zadłużenia firmowego, a 52% to zadłużenie zaciągnięte jako osoby prywatne.
Biuro Informacji Kredytowej gromadzi informacje o historii kredytowej zarówno osób prywatnych (Baza BIK Klient Indywidualny), jak i firm oraz innych podmiotów (Baza BIK Przedsiębiorca). Aktualnie w bazie BIK Przedsiębiorca znajduje się informacja o historii kredytowej łącznie 785,5 tys. firm i innych podmiotów, w tym o ponad 382 tys. mikroprzedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, posiadających czynne zobowiązanie kredytowe. Z publikacji Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej[1] wynika, że na koniec czerwca 2015 r. liczba aktywnych mikroprzedsiębiorców wynosiła około 2 mln. Oznacza to, że średnio dwóch na dziesięciu mikroprzedsiębiorców korzysta z finansowania bankowego jako przedsiębiorca. Forma prowadzonej działalności gospodarczej umożliwia jednak mikroprzedsiębiorcom, jako osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą, częściowo finansować ją jako osoby prywatne.
Na koniec listopada 2015 r., 8 na 10 mikroprzedsiębiorców, którzy posiadali czynne zobowiązanie kredytowe z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, posiadało również kredyt jako osoba prywatna, z czego 35,7 mld zł (48%) przypadało na kredyty firmowe, a 39,2 mld zł (52%) na kredyty[2] prywatne. Natomiast tylko 2 na 10 mikroprzedsiębiorców korzystających z kredytowania firmowego nie posiadało czynnego kredytu jako osoba prywatna, i ta grupa miała do spłaty 8,2 mld zł z tytułu zadłużenia firmowego. Łączne firmowe zadłużenie mikroprzedsiębiorców wynosiło na koniec listopada 2015r. 43,9 mld zł. Natomiast łączne zadłużenie mikroprzedsiębiorców zarówno firmowe, jak i prywatne[3] to już kwota 83,1 mld zł.
- Wśród mikroprzedsiębiorców obserwujemy zjawisko wzajemnego przenikania się finansowania prywatnego z firmowym. Należy uznać to za cechę charakterystyczną dla sposobu myślenia polskich mikroprzedsiębiorców o finansowaniu swojej działalności biznesowej. Analizując zatem dane dotyczące poziomu korzystania przez mikroprzedsiębiorców z finansowania bankowego, należy pamiętać, by nie analizować tylko ich zadłużenia firmowego - zauważa prof. Waldemar Rogowski, Główny Analityk Kredytowy BIK.
Analizując zadłużenie mikroprzedsiębiorców jako osób prywatnych, można je również porównać do zadłużenia osób prywatnych niebędących przedsiębiorcami[4]. Mikroprzedsiębiorcy jako osoby prywatne stanowili na koniec listopada 2015 r. 2,5% wszystkich kredytobiorców prywatnych a ich udział w łącznym zadłużeniu osób prywatnych wynosił 7,2%. Stąd wniosek, że mikroprzedsiębiorcy średnio jako osoby prywatne są 3-krotnie bardziej zadłużeni niż osoby prywatne nie będące przedsiębiorcami. Średnie zadłużenie per capita mikroprzedsiębiorcy jako osoby prywatnej wynosi 102,45 tys. zł przy 34,2 tys. zł osoby prywatnej, która nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej. Średnie zadłużenie mikroprzedsiębiorcy, który posiada jednocześnie zobowiązania kredytowe jako osoba prywatna i jako osoba prowadząca działalność gospodarczą wynoszą odpowiednio 115 tys. zł z tytułu kredytów firmowych i 126,3 tys. jako osoba prywatna. Na wyższy poziom zadłużenia z tytułu kredytów prywatnych wpływają kredyty mieszkaniowe.
Z kolei rozpatrując zadłużenie prywatne mikroprzedsiębiorców można zauważyć, że prawie 70% posiadanego przez nich zadłużenia, to zadłużenie z tytułu posiadanego kredytu mieszkaniowego, 25% to zaciągnięte kredyty konsumpcyjne.
- Ciekawa jest również produktowa struktura zadłużenia posiadanego przez mikroprzedsiębiorców jako osoby prywatnej. Udział w wartości łącznego zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych mikroprzedsiębiorców wynosi 6,8%, a konsumpcyjnych – 7,4%. Jednak największy udział występuje w liniach debetowych - 12,9% oraz w kartach kredytowych - 11,1%. Można to tłumaczyć tym, że to właśnie produkty limitowe wykorzystywane są do częściowego bieżącego finansowania prowadzonej przez mikroprzedsiębiorców działalności gospodarczej - zauważa prof. Waldemar Rogowski, Główny Analityk Kredytowy BIK.
Komentarzem eksperckim w w/w zakresie służy prof. Waldemar Rogowski, Główny Analityk Kredytowy Biura Informacji Kredytowej.
[1]Wg danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej, Spis polskich firm, http://www.coig.com.pl/spis-polskich-firm_katalog_polskich_firm.php
[2] Kredyty prywatne obejmują: kredyty konsumenckie, kredyty mieszkaniowe, limity i karty kredytowe
[3] W analizie identyfikujemy daną osobę jako mikroprzedsiębiorcę poprzez informację o posiadanym przez niego zadłużeniu jako przedsiębiorca, którą banki przekazały do bazy BIK Przedsiębiorca. W przypadku, gdy mikroprzedsiębiorca nie posiada zadłużenia firmowego a posiada jako osoba prywatna, w oparciu o posiadane przez BIK informacje nie jesteśmy w stanie takiej osoby zidentyfikować jako mikroprzedsiębiorcę. W analizie traktujemy ją więc jako osobę prywatną.
[4] Jako osobę prywatną traktujemy również potencjalnego mikro przedsiębiorcę, który nie posiada ani w przeszłości nie posiadał zobowiązania kredytowego jako przedsiębiorca i w oparciu o dane dostępne w BIK nie jesteśmy w stanie zidentyfikować go jako przedsiębiorcę.
