Newsletter BIK o rynku pożyczkowym (dane grudzień 2024 r.)

Polski rynek pożyczek pozabankowych opiera się na dwóch głównych, ale odmiennych, posiadających specyficzne cechy segmentach produktowych.

Pierwszym są pożyczki celowe, które charakteryzują się niską kwotą, na jaką są udzielane – średnia wartość nowo udzielonej w grudniu 2024 r. pożyczki celowej wyniosła 625 zł i była o 5,5% niższa od średniej wartości takiej pożyczki udzielonej rok wcześniej. Udzielane są one na finansowanie określonego celu, jakim jest zakup określonych towarów czy usług, nie jest więc bezpośrednio udostępniana klientowi gotówka.

W pożyczkach celowych mogą być nisko-kwotowe zakupy w internecie na platformach e-commerce, ale też pożyczki na wyższe kwoty, np. na zakup samochodów czy usługi stomatologiczne lub medycynę estetyczną, charakteryzujące się wyższymi kwotami. Są one zazwyczaj udzielane na krótkie okresy i bardzo dobrze spłacane. Mają więc cechy „upodabniające” je do bankowych kredytów ratalnych.
Liczba nowo udzielonych w grudniu br. pożyczek celowych wzrosła o +27,0% r/r. W ujęciu wartościowym wzrost jest jednak niższy i wyniósł +19,9% r/r/. To oznacza, że udzielane były głównie pożyczki na niższe kwoty, co znalazło swoje odzwierciedlenie również w spadku r/r średniej kwoty udzielonej pożyczki.

W całym 2024 r. firmy pożyczkowe udzieliły łącznie 8,714 mln szt. pożyczek celowych na łączną kwotę 6,135 mld zł, co oznacza wzrost o 45,8% w ujęciu liczbowym oraz o 52,4% w ujęciu wartościowym w porównaniu do roku 2023. Częściowo za tak wysokie dynamiki odpowiadają zmiany regulacyjne dotyczące raportowania udzielonych pożyczek do BIK obowiązujące od 18 maja 2023 r. Do tego momentu w 2023 r. nie były raportowane wszystkie udzielone pożyczki celowe, co zaniża bazę porównawczą.

Drugim są pożyczki gotówkowe, które wypłacane są bezpośrednio na konto klienta i mogą być wykorzystywane na dowolny cel w tym podreperowanie budżetu domowego. Cechą charakterystyczną pożyczek gotówkowych jest ich wyższa szkodowość w porównaniu do pożyczek celowych i są one udzielane również na wyższe kwoty.

W segmencie tym można wyróżnić bowiem dwie kategorie pożyczek gotówkowych. Pożyczki gotówkowe udzielane na niskie kwoty i krótkie okresy – tzw. „chwilówki” oraz na wysokie kwoty i długie, często kilkuletnie okresy. Ten drugi typ pożyczek zbliżony jest do bankowych kredytów
gotówkowych. Średnia wartość pożyczki gotówkowej udzielonej w grudniu 2024 r. wyniosła 2 703 zł i była o 13,7% wyższa do średniej kwoty udzielonej w grudniu 2023 r.

Grudniowa wartość sprzedaży pożyczek gotówkowych (1,417 mld zł) była wyższa o +34,0% r/r. Dodatnia dynamika r/r (+17,8%) wystąpiła również w ujęciu liczbowym. W grudniu udzielono łącznie 524 tys. szt. pożyczek.

W całym 2024 r. firmy pożyczkowe udzieliły łącznie 5,749 mln pożyczek gotówkowych (+31,6%) na kwotę 15,034 mld zł, co oznacza wzrost o +49,6% w porównaniu z rokiem 2023.
Podobnie jak w przypadku pożyczek celowych, również w pożyczkach gotówkowych występuje „efekt regulacyjny” związany z pełnym  raportowaniem od 18 maja 2023 r.

W grudniu br., podobnie jak w poprzednich miesiącach, w strukturze sprzedaży pożyczek pozabankowych w ujęciu liczbowym dominowały pożyczki celowe, zaś w ujęciu wartościowym pożyczki gotówkowe.

***

Więcej szczegółów prezentujemy w Newsletterze pożyczkowym BIK w pdf, widocznym poniżej.

Załączniki