W niniejszym poradniku prezentujemy konsekwencje, mogące dosięgnąć każdego kredytobiorcę, który w sytuacji braku środków na spłatę zobowiązań pozostanie bierny. Kredytobiorcy, którzy wpadli w pętlę zadłużenia i zawczasu nie zadbali o poprawę swojej sytuacji finansowej, muszą liczyć się z podjęciem radykalnych działań ze strony kredytodawców. Pamiętaj, że instytucja finansowa nie zapomni o pożyczonych Ci pieniądzach, prędzej czy później będzie chciała odzyskać dług. Tylko chęć porozumienia i dobra wola mogą uchronić Cię przed czarnym scenariuszem.
Pamiętaj!
Zawierając umowę kredytową, zobowiązujesz się do przestrzegania jej warunków. Twoim najważniejszym obowiązkiem jako kredytobiorcy jest spłata kredytu zgodnie z harmonogramem, tj. z zachowaniem określonych wysokości rat oraz wyznaczonych terminów płatności. Niedotrzymanie warunków umowy może skutkować nieprzyjemnymi konsekwencjami.
Warto przyjrzeć się procedurze windykacyjnej, aby mieć świadomość, co w praktyce oznaczają dla nas jej poszczególne etapy, jakie mamy prawa i obowiązki i jak możemy skutecznie zapobiec konsekwencjom nieterminowej spłaty kredytów.
Już pierwsze opóźnienia w spłacie kredytu mogą doprowadzić do rozpoczęcia wstępnych działań windykacyjnych. Polegają one przede wszystkim na kontakcie telefonicznym lub listownym z kredytobiorcą, a prowadzone są zazwyczaj przez bankowych windykatorów. Kredytobiorcy, którzy nie zareagują na upomnienia telefoniczne i pisemne, mogą spodziewać się osobistego spotkania z windykatorem w swoim miejscu zamieszkania. Aby uniknąć nieprzyjemnych sytuacji, powinniśmy zadbać o stały kontakt z instytucją finansową, a odbieranie korespondencji i telefonów od wierzyciela potraktować jak nasz obowiązek. Im wcześniej podejmiemy rozmowy z wierzycielem zmierzające do wypracowania porozumienia, tym większe są nasze szanse na pomyślne zakończenie sprawy. O sposobach wyjścia z trudnej sytuacji pisaliśmy w poprzednim rozdziale.
Pamiętaj!
Zaprzestanie spłaty kredytu i rozpoczęcie działań windykacyjnych przez instytucję finansową wiąże się z naliczeniem karnych odsetek, opłat za monity i kosztów działań windykacyjnych, które powiększają Twój dług.
Pierwszym poważnym krokiem do odzyskania przez instytucję finansową pożyczonych kredytobiorcy pieniędzy jest wypowiedzenie umowy kredytowej. Zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim wypowiedzenie umowy może nastąpić, gdy konsument nie ureguluje pełnych rat kredytowych za co najmniej dwa okresy płatności. Instytucja finansowa zobowiązana jest do wcześniejszego wezwania kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat. Jeżeli konsument, w wyznaczonym przez kredytodawcę terminie, nie ureguluje zaległości, wierzyciel może wypowiedzieć umowę kredytową. Oznacza to, że dotychczasowe warunki umowy przestają wiązać, a na kredytobiorcy ciąży obowiązek natychmiastowej spłaty całości kredytu. Termin wypowiedzenia umowy nie może być krótszy niż 30 dni. Jeśli po upływie terminu wypowiedzenia dłużnik nie zwróci kwoty kredytu w całości, instytucja finansowa podejmie kolejne działania zmierzające do odzyskania pożyczonych pieniędzy.
Pamiętaj!
Wypowiedzenie umowy kredytowej nie zamyka drogi dłużnikowi do zawarcia ugody z wierzycielem.
Instytucje finansowe chętnie korzystają z usług zewnętrznych firm windykacyjnych, które specjalizują się w odzyskiwaniu długów. Firmy te pracują na zlecenie wierzyciela lub na własny rachunek, uprzednio skupując od instytucji finansowych długi ich klientów. Należy zaznaczyć, że nie istnieją żadne szczegółowe prze- pisy prawne regulujące działalność firm windykacyjnych. Podobnie jak inni przedsiębiorcy, działają w oparciu o ustawę o swobodzie działalności gospodarczej.
Zazwyczaj firmy windykacyjne nie oczekują od dłużnika spłaty zadłużenia w całości, ale proponują system miesięcznych rat. Sprawy dłużników, którzy nie wyrażają chęci zawarcia ugody lub pozostają bierni na próby nawiązania kontaktu, są kierowane na drogę postępowania sądowego. Za wszelką cenę powinniśmy uniknąć takiej sytuacji.
Firmy windykacyjne nie mają prawa doliczać dodatkowych kosztów, w postaci prowizji i opłat, do zadłużenia konsumenta. Ich zarobek stanowi kwota ściągniętego długu od konsumenta, pomniejszona o koszt pozyskania tego długu od instytucji finansowej. Firmy windykacyjne skupują niespłacone kredyty zazwyczaj po 5-10 % ich faktycznej wartości.
Nierzetelne firmy windykacyjne wykorzystują niewiedzę dłużników dotyczącą przedawnienia roszczeń, domagając się spłaty długów przeterminowanych. Pamiętaj, że raty kredytów jako świadczenie okresowe przedawniają się po 3 latach (art. 118 Kodeksu cywilnego), jeśli jednak uznasz dług, okres przedawnienia wydłuża się do 10 lat.
Pamiętaj!
Przedstawiciel firmy windykacyjnej nie jest komornikiem, stąd zakres jego działań i uprawnień jest ograniczony.
W żadnych wypadku windykator nie może:
Bezprawnie działający windykator nie jest bezkarny. Dłużnik ma prawo zawiadomić policję i prokuraturę o jego postępowaniu. Wcześniej warto poinformować o nieprawidłowościach przełożonego windykatora.
Pamiętaj!
Na każdym etapie procedury windykacyjnej możesz podjąć negocjacje z instytucją finansową lub firmą windykacyjną. Każdej ze stron zależy na szybkim i pomyślnym zakończeniu sprawy. Egzekucja komornicza to ostateczność, której wszyscy chcieliby uniknąć.
Ostatnim etapem procedury windykacyjnej jest egzekucja z majątku dłużnika, prowadzona przez komornika sądowego. Warunkiem wszczęcia przez komornika egzekucji jest uzyskanie przez wierzyciela tytułu wykonawczego, czyli tytułu egzekucyjnego (np. bankowego tytułu egzekucyjnego, nakazu zapłaty, itd.) opatrzonego przez sąd klauzulą wykonalności. Dzięki posiadanym przez banki uprawnieniom do wydawania bankowego tytułu egzekucyjnego, w przypadku niespłacania kredytów przez ich klientów, procedura egzekucyjna jest uproszczona i trwa znacznie krócej niż w innych przypadkach. Bank może wystawić bankowy tytuł egzekucyjny dzięki oświadczeniu o poddaniu się egzekucji, które kredytobiorca podpisuje podczas zawierania umowy kredytowej. Wydanie klauzuli wykonalności przez sąd odbywa się na posiedzeniu niejawnym, co oznacza, że dłużnik w nim nie uczestniczy. Posiadanie tytułu wykonawczego pozwala wierzycielowi złożyć do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi.
Komornik może prowadzić egzekucję m.in. z dochodu dłużnika (np. wynagrodzenia za pracę, emerytury, renty), rachunku bankowego, ruchomości (np. samochodu, sprzętu RTV) i nieruchomości (np. mieszkania). Należy pamiętać, że komornik za prowadzenie egzekucji pobiera opłatę egzekucyjną, która wynosi nawet 15% wartości zajęcia. W przypadku nieprawidłowych działań komornika, dłużnikowi przysługuje prawo wniesienia skargi na czynności komornika. Skargę wnosi się do sądu rejonowego, przy którym działa komornik, w terminie 7 dni od dnia dokonania czynności przez komornika. Pamiętaj, że wniesienie skargi wiąże się z poniesie-niem dodatkowych kosztów w postaci opłaty sądowej.
Pamiętaj!
Postępowanie egzekucyjne pociąga za sobą dodatkowe koszty, którymi obciążony jest dłużnik. Zrób wszystko, co w Twojej mocy, by uniknąć egzekucji majątku.
Autor: Katarzyna Kołodziejczyk
Źródło: Poradnik SKEF: Jak spłacać, aby nie płakać. Jak uniknąć problemów z zaciągiętym kredytem. Ty i Twój kredyt w opałach, str. 36.
